رابطه سبکهای دلبستگی و روابط موضوعی با تصور از خدا در دانش آموزان دوره متوسطه شهرستان تهران

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های دلبستگی و روابط موضوعی با تصور از خدا بود. برای بررسی این هدف 352 نفر از دانش آموزان مناطق 2، 6، 14 و 16 آموزش و پرورش تهران که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، پرسشنامه های سبکهای دلبستگی بزرگسالان، تصور از موضوعهای رابطه: خود، والدین و دیگران مهم و تصور از خدا را تکمیل نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای همبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل واریانس یکراهه استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد بین سبکهای دلبستگی ایمن و ناایمن اجتنابی با نمره کلی تصور از خدا رابطه وجود دارد. بطوری که افراد ایمن تصور مثبت تری از خدا و افراد ناایمن اجتنابی تصویر منفی از خدا داشتند. لازم به ذکر است سبک دلبستگی اضطرابی تنها با زیرمقیاس مشیت الهی تصور از خدا رابطه معنادار مثبت نشان داد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد سبک دلبستگی ایمن، پیش بینی کننده معتبری برای خرده مقیاسهای پذیرندگی، خیرخواهی، حضور و نمره کلی تصور از خدا می باشد. همچنین سبک دلبستگی ناایمن اجتنابی نیز پیش بینی کننده معتبری البته به طور معکوس برای خرده مقیاسهای تاثیرپذیری، حضور و نمره کلی تصور از خدا است. در ضمن سبک دلبستگی ناایمن اضطرابی فقط پیش بینی کننده معتبری برای خرده مقیاس مشیت الهی تصور از خدا می باشد. یافته دیگر پژوهش حاضر گزارش رابطه معنادار مثبت بین نمره کلی تصور از خدا با مولفه های تصور از خود، دوستان و والدین می باشد. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که مولفه تصور از والدین پیش بینی کننده معتبری برای خرده مقیاسهای تاثیرپذیری، مشیت الهی، پذیرندگی، خیرخواهی، حضور، چالش و نمره کلی تصور از خدا بوده است و در حالی که مولفه تصور از دوستان، پیش بینی کننده معتبری برای خرده مقیاسهای تاثیرپذیری، خیرخواهی، حضور و نمره کلی تصور از خدا بوده است، مولفه تصور از خود، تنها برای خرده مقیاس پذیرندگی تصور از خدا نقش پیش بینی کننده داشته است. به عبارت دیگر از بین مولفه های روابط موضوعی، تصور از والدین هر چه مثبت تر بوده است تصور فرد از خدا مثبت تر شکل گرفته است. در تبیین یافته های فوق پژوهشگران اشاره داشته اند دلبستگی ایمن نوعی پایگاه ایمنی بخش در افراد به وجود می آورد که پایه و اساس شکل گیری تصور از خدا است. همچنین تصور افراد از خدا و خود، از قبل در ذهن آنان و براساس روابط موضوعی در دوران کودکی شکل گرفته است. اگر کودک والدینش، دیگران مهم و در نهایت خودش را به عنوان موجوداتی خوب درنظر بگیرد، خدا را نیز موجودی خوب تصور می نماید.